Γνωρίστε την Ζάκυνθο

Ξεκινώντας από την πόλη και βγαίνοντας από την Καμάρα του Αγίου Λαζάρου φτάνουμε στο Γαϊτάνι, όπου στο Ναό του Παντοκράτορα φυλάσσεται το σκήνωμα του Οσίου Ιωσήφ, το οποίο έφεραν στη Ζάκυνθο μετά την πώση του Χάνδακα (1669) οι Κρήτες πρόσφυγες που κατέφυγαν στη Ζάκυνθο.

Στη συνέχεια κατευθυνόμαστε στην περιοχή της Αγρίας, όπου συναντάμε το σύγχρονο Οινοποιείο Χριστόφου και το παλιό παραδοσιακό Οινοποιείο Κομούτου.

Φτάνουμε στο Μαχαιράδο, παλαιό κεφαλοχώρι της περιοχής, το οποίο λέγεται ότι πήρε την ονομασία του από τις μάχαιρες με τις οποίες έσφαζαν εκεί τα αμνοερίφια των ορεινών περιοχών. Στην κεντρική πλατεία του χωριού ο Ναός των Αγίων Τιμοθέου και Μαύρας. Εκεί φυλάσσεται αντίγραφο της εικόνας της Αγίας Μαύρας, έργο Ιωάννη Τοσολάκου, που καταστράφηκε από πυρκαγιά πριν από λίγα χρόνια. Ξεχωριστό το πανηγύρι του χωριού με το παραδοσιακό ταμπουρλονιάκαρο, το οποίο γίνεται την πρώτη Κυριακή μετά την εορτή της μνήμης των Αγίων (3 Μαΐου) και το οποίο διαρκεί όλη τη νύχτα. Παραδοσιακό φαγητό στο πανηγύρι είναι το στιφάδο, τα φτάζυμα και τα αρνιά στη σούβλα. Στο χωριό υπάρχουν αρκετά εναπομείναντα προσεισμικά κτίσματα.

Ακολούθώνας το δρόμο της Ρίζας κατευθυνόμαστε νότια και περνάμε κοντά από το γυναικείο Μοναστήρι της Ελευθερώτριας.

Συνεχίζουμε προς τη Λιθακιά, από τον κατάφυτο από ελαιόδεντρα δρόμο τη Ρίζας του όρους Βραχιώνας, περνώντας από το Λαγοπόδο, που βρίσκεται το Οινοποιείο της Οικογένειας Γράμψα, από το Ρωμύρι, έναν γραφικό παλιό οικισμό, περνάμε τον Παντοκράτορα και φτάνουμε στη Λιθακιά, ένα κεφαλοχώρι διάσπαρτο από λαμπρά αρχιτεκτονήματα του 17^ου, 18^ου και 19^ου αι. , με πλούσιο λαϊκό πολιτισμό. Ξεχωρίζει το Αρχοντικό Μεσσαλά, στο οποίο σήμερα λειτουργεί το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ζακύνθου.

Ανηφορίζουμε δυτικά στο δρόμο των παλιών λατομείων, όπου σήμερα βρίσκεται πίστα για motocross και φτάνουμε στο χωριό Αγαλάς, ένα γραφικό χωριό με πολλά προσεισμικά κτίρια, από τα οποία ξεχωρίζει η εκκλησία της Κυρίας των Αγγέλων και το αναστηλωμένο σχολείο του χωριού.

Περνώντας μέσα από το χωριό και ακολουθώντας το δρόμο προς τα βόρεια, μέσα από μια κατάφυτη διαδρομή από ελαιώνες και πευκοδάση, φτάνουμε στο χωριό του Κοιλιωμένου, στο οποίο βρίσκουμε ιδιαίτερα γραφικές προσεισμικές γειτονιές. Ξεχωριστό στολίδι είναι το καμπαναριό, ένα κομψοτέχνημα λαϊκής αρχιτεκτονικής, με ανάγλυφα διακοσμητικά που έχουν πολλούς εσχατολογικούς συμβολισμούς και το Ναό του Αγίου Νικολάου. Μέσα από το χωριό ξεκινάει δρόμος, που μέσα από πευκόδασος, φτάνουμε στη θάλασσα, στο σημείο Πούντα ή Κορακονήσι.

Φεύγοντας βόρεια, το επόμενο χωριό που συναντάμε είναι ο Άγιος Λέων, ένα γραφικό χωριό, η βάση του καμπαναριού του οποίου είναι ένας παλιός ανεμόμυλος. Από εκεί μπορεί να εξορμήσει κανείς στις ελάχιστες προσβάσιμες οδικά δυτικές ακτές της Ζακύνθου, με σημεία ενδιαφέροντος το Πόρτο Ρόξα και το Πόρτο Λιμνιώνα, τοποθεσίες σπάνιας ομορφιάς, που θυμίζουν περισσότερο Βόρεια Αφρική παρά Ευρώπη.

Συνεχίζοντας συναντάμε το χωριό της Εξωχώρας. Πριν από αυτό το χωριό, ξεκινάει δρόμος που θα τους οδηγήσει στο ιδιαίτερα γραφικό και εύφορο χωριό Καμπί, πάνω από το οποίο δεσπόζει μεγάλος σταυρός από σκυρόδεμα, σε ανάμνηση της Εθνικής Αντίστασης κατά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα σημείο μοναδικής ομορφιάς, με καταπληκτική θέα και προς τα απόκρημνα βράχια του νησιού και προς την Μεσόγειο, ιδιαίτερα κατά το ηλιοβασίλεμα.

Επιστρέφοντας από το Καμπί και φτάνοντας στην Εξωχώρα, βρίσκουμε μία πολύ γραφική πλατεία στο κέντρο του χωριού, στην οποία δεσπόζει ένας αιωνόβιος πλάτανος και η προσεισμική εκκλησία με το ιδιαίτερο χρώμα, αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Από την πλατεία αυτή ξεκινούν μικρά γραφικά σοκάκια.

Συνεχίζουμε την περιήγησή μας στη δυτική Ζάκυνθο και φτάνουμε στο χωριό Μαριές, που λέγεται ότι πήρε το όνομά του από το πέρασμα της Μαρίας της Μαγδαληνής και της Μαρίας του Κλωπά από το νησί, όταν πήγαιναν στη Ρώμη.

Από τις Μαριές ξεκινάει δρόμος που κατεβαίνει στον κόλπο του Πόρτο Βρώμη, από τον οποίο αναχωρούν βάρκες με προορισμό τον κόλπο Σπυριλή, στον οποίο βρίσκεται το παγκοσμίως διάσημο αξιοθέατο του Ναυαγίου. Αυτή είναι η πιο σύντομη διαδρομή για το Ναυάγιο.

Επιστρέφοντας στο χωριό και κατευθυνόμενοι ανατολικά, βρίσκουμε τον δρόμο που ονομάζεται Τριλάγκαδα, στο τέλος του οποίου παίρνουμε την κατεύθυνση προς Καταστάρι. Πριν φτάσουμε στο μεγαλύτερο χωριό της Ζακύνθου, συναντάμε το παλαιό Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και αμέσως μετά τα Χαρτάτα.

Αξίζει κάποιος να μην πάρει τον κεντρικό δρόμο προς την πόλη, αλλά να ακολουθήσει το βόρειο τμήμα του δρόμου της Ρίζας και να επισκεφτεί τα γραφικά χωριά Πηγαδάκια, Καλλιθέα (Κούκεσι), Αγίους Πάντες (Γαλάρο) και Λαγκαδάκια. Πάνω από τα Λαγκαδάκια και σε απόσταση ενάμιση χλμ., στην πλαγιά του βουνού, υπάρχουν τα απομεινάρια του κατεστραμμένου προσεισμικού χωριού, όπου μέσα από τα χαλάσματα ξεχωρίζουν τρία υπέροχα καμπαναριά.

Στη συνέχεια, παίρνοντας το δρόμο νότια, βρίσκουμε το χωριό του Βουγιάτου και μέσω του χωριού Μαχαιράδο επιστρέφουμε στην πόλη.